Viêm xoang là căn bệnh phổ biến mà hầu như ai cũng từng trải qua ít nhất một lần trong đời. Từ những cơn cảm cúm thông thường, dị ứng thời tiết cho đến các vấn đề về cấu trúc mũi, tất cả đều có thể dẫn đến tình trạng viêm nhiễm khó chịu này. Xoang bị viêm không chỉ gây đau nhức, nghẹt mũi, ảnh hưởng đến khứu giác mà còn làm giảm sút chất lượng cuộc sống, khiến người bệnh mệt mỏi, khó chịu.
Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ về các dạng viêm xoang cũng như cách điều trị phù hợp. Thực tế, viêm xoang được chia thành hai dạng chính: viêm xoang cấp tính và viêm xoang mãn tính. Mỗi dạng có những đặc điểm, nguyên nhân và cách điều trị riêng biệt.
Bài viết này sẽ giúp bạn phân biệt rõ ràng hai dạng viêm xoang kể trên, từ đó hiểu rõ hơn về tình trạng sức khỏe của bản thân và tìm kiếm phương pháp điều trị hiệu quả.
Viêm xoang cấp tính
Viêm xoang cấp tính là tình trạng viêm niêm mạc các xoang cạnh mũi, thường xảy ra đột ngột và kéo dài trong thời gian ngắn, thường dưới 12 tuần. Nó giống như một cơn cảm lạnh thông thường nhưng tập trung vào vùng xoang.
Nguyên nhân gây ra bệnh
Nhiễm trùng: Đây là nguyên nhân phổ biến nhất gây viêm xoang cấp. Các tác nhân gây nhiễm trùng thường gặp là virus (như virus cảm lạnh, cúm), vi khuẩn (như Streptococcus pneumoniae, Haemophilus influenzae) hoặc nấm.
.png)
Viêm xoang là căn bệnh phổ biến, gây ảnh hưởng tiêu cực đến chất lượng đời sống
Triệu chứng bệnh
Các triệu chứng của viêm xoang cấp tính thường rõ ràng và dễ nhận biết:
- Nghẹt mũi: Người bệnh cảm thấy khó thở, ngạt mũi, phải thở bằng miệng.
- Chảy nước mũi: Dịch mũi có thể loãng, trong hoặc đặc, vàng, xanh, đôi khi có mùi hôi.
- Đau nhức: Cảm giác đau nhức tập trung ở vùng trán, má, quanh mắt, thậm chí lan ra cả hàm trên và răng.
- Sốt: Người bệnh có thể bị sốt nhẹ hoặc sốt cao, kèm theo cảm giác ớn lạnh, mệt mỏi.
- Đau đầu: Đau đầu thường âm ỉ, nặng hơn khi cúi người hoặc nằm xuống.
- Giảm khứu giác: Khả năng ngửi bị suy giảm do niêm mạc mũi bị sưng phù, cản trở luồng không khí.
- Các triệu chứng khác: Ho, đau họng, mệt mỏi, chán ăn...
.png)
Cách thức điều trị
Mục tiêu điều trị viêm xoang cấp là giảm viêm, thông thoáng xoang, kiểm soát nhiễm trùng và giảm triệu chứng. Các phương pháp điều trị thường được áp dụng bao gồm:
- Thuốc: Sử dụng thuốc giảm đau, hạ sốt (paracetamol, ibuprofen), thuốc thông mũi, co mạch (pseudoephedrine, oxymetazoline) - cần lưu ý sử dụng đúng liều lượng và thời gian, thuốc kháng sinh (amoxicillin, cephalexin) - chỉ dùng khi có nhiễm trùng do vi khuẩn, thuốc xịt mũi chứa corticosteroid - giúp giảm viêm niêm mạc mũi.
- Rửa mũi: Rửa mũi bằng nước muối sinh lý giúp làm sạch dịch nhầy, loại bỏ các tác nhân gây kích ứng và giảm viêm.
- Chăm sóc tại nhà: Nghỉ ngơi đầy đủ, uống nhiều nước, chườm ấm vùng xoang, dùng máy tạo độ ẩm không khí...
Viêm xoang mãn tính
Khác với viêm xoang cấp tính, viêm xoang mãn tính là tình trạng viêm nhiễm kéo dài dai dẳng tại các xoang, kéo dài trên 12 tuần và thường tái phát nhiều lần. Nó không chỉ gây khó chịu mà còn có thể dẫn đến nhiều biến chứng ảnh hưởng đến sức khỏe nếu không được điều trị đúng cách.
Nguyên nhân gây bệnh
Viêm xoang mãn tính thường do nhiều yếu tố phức tạp kết hợp gây ra:
- Viêm xoang cấp tính không được điều trị triệt để: Đây là nguyên nhân hàng đầu. Việc điều trị không đầy đủ hoặc không đúng cách khiến viêm nhiễm kéo dài và chuyển thành mãn tính.
- Dị ứng: Những người bị dị ứng với bụi bẩn, phấn hoa, nấm mốc, lông động vật... có nguy cơ cao mắc viêm xoang mãn tính.
- Polyp mũi: Polyp mũi là những khối u lành tính trong niêm mạc mũi, có thể chặn đường thoát dịch nhầy từ xoang, gây viêm nhiễm.
- Vẹo vách ngăn: Vách ngăn mũi bị lệch làm cản trở luồng không khí và dẫn lưu dịch nhầy, tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển.
- Hệ miễn dịch suy yếu: Người có hệ miễn dịch kém dễ bị nhiễm trùng đường hô hấp, bao gồm cả viêm xoang.
- Các yếu tố khác: Nhiễm trùng răng, tiếp xúc với khói thuốc lá, ô nhiễm môi trường, bơi lội trong nước bẩn... cũng có thể góp phần gây viêm xoang mãn tính.
.png)
Triệu chứng bệnh
Triệu chứng viêm xoang mãn tính thường âm ỉ, kéo dài và dễ bị nhầm lẫn với các bệnh lý đường hô hấp khác:
- Nghẹt mũi kéo dài: Người bệnh thường xuyên cảm thấy nghẹt mũi, khó thở, đặc biệt là về đêm.
- Chảy nước mũi sau: Dịch nhầy từ xoang chảy xuống họng thay vì ra mũi trước, gây cảm giác vướng víu, khó chịu, ho, khàn tiếng.
- Đau nhức: Cơn đau thường âm ỉ, dai dẳng ở vùng trán, má, quanh mắt, có thể nặng hơn vào buổi sáng.
- Giảm khứu giác: Khứu giác suy giảm kéo dài do niêm mạc mũi bị tổn thương.
- Ho: Ho khan hoặc ho có đờm, đặc biệt là vào ban đêm hoặc sáng sớm do dịch nhầy chảy xuống họng.
- Mệt mỏi: Người bệnh thường cảm thấy mệt mỏi, khó tập trung do thiếu oxy và khó ngủ.
Cách thức điều trị
Điều trị viêm xoang mãn tính phức tạp hơn so với viêm xoang cấp tính và cần sự kiên trì. Các phương pháp điều trị thường được kết hợp:
- Thuốc: Sử dụng thuốc xịt mũi chứa corticosteroid giúp giảm viêm, thông thoáng xoang, thuốc kháng histamin: Kiểm soát triệu chứng dị ứng, thuốc kháng sinh (chỉ dùng khi có bội nhiễm vi khuẩn), thuốc làm loãng dịch nhầy giúp dịch nhầy dễ dàng thoát ra ngoài.
- Rửa mũi: Rửa mũi bằng nước muối sinh lý hàng ngày giúp làm sạch xoang, loại bỏ các tác nhân gây kích ứng.
- Phẫu thuật: Phẫu thuật nội soi xoang được chỉ định trong trường hợp có polyp mũi, vẹo vách ngăn, viêm xoang không đáp ứng với điều trị nội khoa.
- Thay đổi lối sống: Tránh các tác nhân gây dị ứng (bụi bẩn, phấn hoa, nấm mốc...), bỏ thuốc lá, uống đủ nước,…
Phân biệt viêm xoang cấp tính và mãn tính
Để nhận biết và điều trị viêm xoang hiệu quả, việc phân biệt viêm xoang cấp tính và mãn tính là vô cùng quan trọng. Dưới đây là bảng so sánh tóm tắt những điểm khác biệt chính giữa hai dạng viêm xoang này:
| Đặc điểm | Viêm xoang cấp tính | Viêm xoang mãn tính |
| Thời gian | Dưới 12 tuần | Trên 12 tuần |
| Khởi phát | Đột ngột, thường đi kèm với cảm lạnh hoặc cúm | Âm ỉ, kéo dài hoặc tái phát thường xuyên |
| Nguyên nhân | Chủ yếu do nhiễm trùng (virus, vi khuẩn) | Do nhiều nguyên nhân, bao gồm nhiễm trùng, dị ứng, polyp mũi, vẹo vách ngăn... |
| Triệu chứng | Rõ ràng, dễ nhận biết: nghẹt mũi, chảy nước mũi đặc, vàng hoặc xanh, đau nhức vùng mặt dữ dội, sốt... | Âm ỉ, khó chịu: nghẹt mũi kéo dài, chảy nước mũi sau, đau nhức âm ỉ, giảm khứu giác, ho... |
| Điều trị | Thường đáp ứng tốt với thuốc (thuốc giảm đau, hạ sốt, thông mũi, kháng sinh nếu cần) và các biện pháp chăm sóc tại nhà | Điều trị phức tạp hơn, kết hợp nhiều phương pháp (thuốc xịt mũi corticosteroid, kháng histamin, phẫu thuật...), đòi hỏi sự kiên trì và thay đổi lối sống |
| Biến chứng | Ít gặp biến chứng nếu được điều trị kịp thời | Dễ gây biến chứng (viêm tai giữa, viêm màng não, áp xe ổ mắt...) nếu không được kiểm soát tốt |
Hi vọng qua những thông tin tổng hợp trên, bạn có thể hiểu rõ hơn và có cái nhìn khách quan về chứng bệnh viêm xoang không kém phần nguy hiểm này. Nếu cần được tư vấn điều trị tai mũi họng, hãy đến ngay với Phòng khám tai mũi họng Bác sĩ Nguyễn Quốc Trung. Đây luôn là địa chỉ uy tín hàng đầu được nhiều bệnh nhân tại Biên Hòa, Đồng Nai tin chọn!
.png)
PHÒNG KHÁM TAI - MŨI - HỌNG BÁC SĨ NGUYỄN QUỐC TRUNG
Địa chỉ: 77/12 Tổ 23 KP3, Đồng Khởi, Thành phố Biên Hòa, Đồng Nai, Việt Nam
Tổng Đài: 0908.13.50.50
Email: bacsinguyenquoctrung@gmail.com
Website: taimuihongbienhoa.vn
